Sual: Ramazanda sağlık açısından yiyip içerken dikkat edilmesi gereken
hususlar nelerdir?
CEVAP
Bir doktor arkadaşımızın verdiği cevap şöyledir:
Ramazan ayında, dengesiz beslenen kişilerde halsizlik, depresyon, mide
ağrısı, hazımsızlık, tansiyon düşmesi gibi birçok sağlık problemi
görülebiliyor. Sahura kalkmamak veya sahurda fazla miktarda yağlı
besinler almak, iftarda ise, çok miktarda ve çok çeşitli yemekler, kan
şekerini hızla yükselten gıdaları almak, hızlı yemek yemek ve yeteri
kadar su içmemek yanlıştır. İftar ve sahurda ağır ve yağlı gıdalar
yerine hafif, posalı ve sebze ağırlıklı besinler tercih edilmeli.
Bazı tavsiyelerimiz şöyledir:
1- Besin yönünden dengeli bir iftar sofrası hazırlamaya dikkat etmeli.
2- İftarda, ilk önce hafif, az yağlı gıdalar yenmeli. Çok yemek, boş
olan mideye yüklenilmesine sebep olur. Bu durumda sindirim zorlaşır,
midede ağırlık, ekşime, yanma, bulantı, bağırsaklarda kabızlık,
şişkinlik gibi sağlık problemleri yaşanır. Bunun için ilk oruç
açıldığında hurma, peynir, domates, zeytin, kepek ekmeği gibi
kahvaltılıklar veya çorba, etli sebze yemeği gibi hafif yemeklerle
iftara başlanmalı, sindirime zaman tanıyarak 15-20 dakika sonra az yağlı
ızgara et yemeği, kuru baklagil, sebze yemeği, salata, ayran, cacık
gibi yemeklerle devam edilmeli.
3- Kan şekerini hızla yükselten beyaz ekmek, pirinç pilavı gibi glisemik
indeksi yüksek olan gıdalar yerine bulgur pilavı, kepekli ekmek veya
kepekli makarna gibi posalı, glisemik indeksi düşük besinleri tercih
etmeli.
4- Yemekler yavaş yavaş, iyi çiğneyerek yenmeli.
5- İftarda kızartma ve yağlı gıdalar yerine ızgara, haşlama, buğulama
gibi usullerle pişirilmiş hafif yemekler tercih edilmeli.
6- Tatlı yerine hamurlu, ağır tatlılar yerine sütlü tatlılar tercih
edilmeli.
7- İftar ile sahur arasında 2-2.5 litre su veya sulu içecekler içilmeli.
8- Ara öğün yenecekse, meyve yemeli.
9- Çay ve kahve, demirin emilimini azalttığı için, yemekten bir iki saat
sonra içilmeli.
10- İftarda henüz karın doymadan sigara içilmemeli. En az 20 dakika
sonra içilmeli. Vücutta hücreler gıda beklerken birden nikotin başta
olmak üzere zehir yoğunluğu ile karşı karşıya kalır. Bu durumda kan
pıhtılaşır ve kalp krizi riski artar. Oksijen taşıması gereken hücreler
bir anda zehir taşımaya başladığından, beyin hücreleri başta olmak üzere
çok sayıda hücre ölür. Vücutta ciddi anlamda zarar meydana gelir.
11- Akşamki yemekle iktifa edilmemeli, sahura mutlaka kalkılmalı, az da
olsa sahurda yemek yenmeli ve hafif besinler tercih edilmeli. Çok uzun
açlıklarda kan şekeri ve tansiyon düşer, boş midede asit salgısı artar.
Ertesi gün ise aç kalma süresinin uzamasıyla metabolik hız düşer,
halsizlik, baş ağrısı görülür. Bunun için geceyi ve ertesi günü aç
geçirmemek için mutlaka sahura kalkılmalı.
12- Sahurda yenilen besinlerin miktarı ve çeşidi çok önemlidir. Sahurda
yağlı ve ağır besinler metabolizma hızı yavaş olduğundan vücuda alınan
besinlerin yağa dönüşümü daha fazla olur.
Ayrıca bu tür yağlı ve ağır besinler yenip ardından yatıldığında ciddi
mide rahatsızlıkları görülebilir. Sahurda bunların yerine daha hafif,
yağ oranı düşük, günlük alınması gereken protein ihtiyacının
karşılanması bakımından protein içeriği yüksek, kan şekerini hızla
yükseltmeyen kompleks şekerlerden oluşan bir öğün tercih edilmeli.
Süt, peynir, zeytin, kepekli ekmek, çorba, domates, salatalık, biber,
reçel gibi kahvaltılık besinler veya süt, yulaf gevreği, meyve gibi
besinlerden oluşan hafif bir öğün en uygunudur. Günlük su ihtiyacı 2-2.5
litredir ve bütün gün su içilemeyeceğinden dolayı sahurda bol sıvı
alınmalı.
