Aile faktörü çok önemli...
Ankara Üniversitesi (AÜ) Sağlık Bilimleri Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü
Öğretim Üyesi Prof. Dr. Veli Duyan, ''İntiharları önlemek için ruh
sağlığı sorunu yaşayan bireylerin kolayca ulaşabileceği üniteler
açılmalı, intihar eğilimlerini artırdığı tespit edilen toplumsal
sorunlar belirlenmeli ve çözümlenmelidir'' dedi.
AA muhabirine 10 Eylül Dünya İntihar Önleme Günü dolayısıyla açıklama
yapan Duyan, ''intiharın, pek çok ülkede ve özellikle genç nüfus
arasında tırmanma eğiliminde olduğunu'' belirterek, bunun günümüzde
global bir sorun olarak değerlendirilmesi gerektiğini söyledi.
İstatistiklere göre, ''son 45 yılda dünyada intiharların yüzde 60
civarında arttığını, Türkiye'de ise özellikle İstanbul ve Ankara gibi
metropollerde intihar girişimlerinin hızla yükseldiğini'' ifade eden
Duyan, konunun gelecekte daha çok kaygı ve sıkıntı yaratabileceği için,
intiharları önlemeye yönelik çalışmalara ağırlık verilmesi gerektiğini
belirtti.
-''İNTİHARLARIN ÇOĞU ÖNLENEBİLİR''-
Duyan, tüm intiharların olmasa bile çoğunluğunun önlenebileceğini ancak
bunun için toplumun intihar konusunda bilinçlenmesi, tehlikeye karşı
duyarlılığının artması ve profesyonellerin, intihar düşünceleri,
tehditleri ve girişimlerine gereken müdahaleyi yerinde ve zamanında
yapması gerektiğini söyledi.
İntiharların tamamının önlenebilmesinin mümkün olmadığını kaydeden Duyan, şunları söyledi:
''Kimin intihar edeceği, kimin bu riski taşıdığı tahmin edilebilir ancak
kesin bilinemez. İntiharın, şizofreni, alkol ve madde kötüye kullanımı,
dürtü kontrol bozukluğu gibi tedavisi güç ruhsal bozuklukların yanı
sıra çözümlenmesi kişinin algı ve düşünce biçimine bağlı
varoluşsal/ontolojik sorunlarla ilişkisi bulunmaktadır.
Öte yandan, aile, okul, iş yeri gibi toplumsal ortamların baskı/bunalım
ve karmaşa dönemlerinde intiharın bireyin başkaldırı/tepki cinsinden
karşı tarafa ileteceği mesaj özelliği taşıması, toplumun intihar
eğiliminde olan kişilere bilinçsiz ve umursamaz tavrı, yaşamı üzerindeki
tek kontrol duygusunun intiharda yoğunlaşması, intiharı önlememizin
önündeki engellerden bazılarıdır.
İntiharları önlemek için ruh sağlığı sorunu yaşayan bireylerin kolayca
ulaşabileceği üniteler açılmalı, işsizlik, yoksulluk, baskı, şiddet gibi
intihar eğilimlerini artırdığı tespit edilen veya düşünülen toplumsal
sorunlar belirlenmeli ve çözümlenmelidir.''
Depresyon başta olmak üzere intiharla ilişkili ruhsal bozuklukların
tedavisinde önemli mesafe alındığını da belirten Duyan, ''Çeşitli
duygusal zorlanmalar nedeniyle intihar davranışına yönelebilen
kişilerin, yerinde ve zamanında tedavi/yardım almasıyla yaşadıkları
krizi intihara yönelmeden atlatabileceklerini'' ifade etti.
-''İNTİHARI ÖNLEMEK İÇİN AİLE GÜÇLÜ KILINMALI''-
Düzce Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Sosyal Hizmet Bölümü Yrd. Doç. Dr.
Kamil Alptekin de intiharı önleme konusunda şu bilgileri verdi:
''İntiharı önlemenin gerekliliği konusunda pek çok neden öne
sürülebilir. Örneğin bu gerekçelerden birini, toplumu intiharın neden
olacağı zararlardan koruma düşüncesi oluşturabilir. Çünkü intihar,
toplumda yaygınlaşabilmekte, toplum düzenini tehdit etmekte, geride
kalanlara acı vermekte, önemli ve verimli olabilecek insan kaynağının
yitirilmesine neden olmaktadır. Diğer bir gerekçe ise yaşamın, her
türden katlanılması zor, sıkıntı ve acıya karşın yine de değerli
olduğuna inanmak gibi insancıl kaygılara dayandırılabilir.
İntihar olaylarının belirlenmesi, izlenmesi ve araştırılması gerektiğini
ifade eden Alptekin, ''Bunun yanı sıra intihara eğilimli kişinin
sorunlarına çözüm üretmede yardımcı olma, empatik yaklaşım
sergileyebilme, kişiyi ve aileyi güçlü kılma, bu kişilerin toplumsal
sorumlulukları yerine getirmelerinde destek olma ve toplumu intiharın
neden olacağı zararlardan koruma, intiharı önlemede ilk yapılacak
işlerin başlıcalarıdır'' dedi.
İntihar girişiminde bulunan kişilerin ilgi ve bakıma gereksinimlerinin,
normal kişilerden daha fazla olduğunu belirten Alptekin, ''Dolayısıyla
onun yanında olma, onu anlamaya çalışma, onu bırakmama, onun için emek
harcama, ona değer verme ve ilgi gösterme, yapılacak işlerin en
değerlileridir'' diye konuştu.
İntihara eğilimli bireylerle karşılaşma olasılığı yüksek olan öğretmen,
polis, jandarma gibi meslek grubunda çalışanların da eğitimine önem
verilmesi gerektiğine dikkat çeken Alptekin, intiharı önleme
çalışmalarına medyanın da destek vermesini istedi.
-''İSLAM DİNİNİN AĞIRLIKLI OLDUĞU ÜLKELERDE DAHA DÜŞÜK''-
Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı öğretim üyesi
Yrd. Doç. Dr. Aslıhan Sayın, batılı ülkelerle karşılaştırıldığında
Türkiye'deki intihar oranlarının oldukça düşük olduğunu belirterek,
''İntihar oranları daha az gelişmiş ülkelerde ve İslam dininin ağırlıklı
olduğu ülkelerde daha düşüktür'' diye konuştu.
İntihar mektubu analizinin, intihara meyilli bir zihni anlamanın en
doğrudan yolu olduğunu dile getiren Sayın, Türkiye'de intihar eden
kişilerin intihar notlarıyla ilgili yapılmış iki ayrı analizin sonuçları
hakkında bilgi verdi.
Çalışmayla, hem sadece Türk mektuplarıyla yapılmış sınıflama analizi,
hem de Türkiye ve ABD'deki intihar mektuplarını karşılaştıran
teorik-kavramsal analiz yapıldığını anlatan Sayın, şunları söyledi:
''İntihar mektubu bırakanlarda, psikiyatrik bozukluk oranı
bırakmayanlara göre anlamlı ölçüde düşüktür. İntihar nedeni açısından
bakıldığında, mektup bırakmayanlarda en sık görülen neden bozulmuş
sağlık durumu iken, mektup bırakanlarda en sık görülen neden
ekonomik-mesleki sıkıntılardır.
Mektup bırakanlar, 40 yaş altındakiler ve üstündekiler olarak iki gruba
ayrılmış ve bu iki grubun yazdıkları mektuplar sınıflandırma analizi ile
karşılaştırılmıştır. Daha yaşlı kişilerin anlamlı düzeyde daha uzun
mektuplar yazdıkları, daha çok sayıda kişiye hitap ettikleri
belirlenmiştir.''
