Bilindiği gibi aort kapağı sol karıncık ile aorta arasında bulunan
yarımay şeklinde (semilunar yapıdaki) 3 yaprakçıktan (leaflet) oluşan
bir kapaktır. Erişkinde çesitli etyolojik nedenlerle aort kapağında
patolojik bozukluklar ortaya çıkabilir.
Bu patolojiler aort darlığı, aort yetmezliği veya aort darlık +
yetmezligi şeklinde olabilir. Doğuştan bazı insanlarda 2 yaprakçıklı
olabilmektedir. Aort stenozu doğuştan (konjenital): Supravalvar,
Subvalvar, Valvular ya da sonradan: Akut romatizmal ateş ve diğer
nedenlere bağlı olarak görülmektedir. Şiddetine göre aort stenozu üç
tiptir; Şiddetli (kapak alanı<0.7 cm2), orta (kapak alanı 0.7–1.2
cm2) ve hafif (kapak alanı >1.5 cm2).
Aort stenozu
Aort stenozu 5 /10,000 oranda görülen nadir bir hastalıktır. Orta ileri
yaşlara kadar semptom vermez. Doğuştan 2 yaprakçıklı kapak zemininde
hastalık daha kolay gelişir. Aort kapağı açıklığının daralmasıyla
karekterize olan aort darlığı erişkinde görülen kalp kapak hastalıkları
arasında prognozu en kötü olan patolojidir. Aort kapakta bazı
nedenlerden dolayı darlık olabilir. Semptomatik hastaların tamamı tedavi
edilmedikleri takdirde 5 yıl içinde kaybedilirler. Sol ventrikül çıkım
yolundaki darlık nedeniyle sol ventrikul sistolik basıncı yükselir,
subendokardial bölge kan dolaşımı bozulur (kalp damarlarına gelen kan da
azalacağından kalp kası kanlanması da bozulur) ve bunlara sekonder
olarak sol karıncık büyümesi (ventrikül konsantrik hipertrofisi)
gelişir. Bu degişikliklere bağlı olarak hastalarda bayılmalar (senkop),
ritm bozukluğu (aritmi), eforla gelen göğüs ağrısı (angina pektoris), ve
kalp yetmezligi bulguları ortaya çıkabilir.
Belirtiler; bayılma, iş güç yaparken zayıflık, iş yaparken nefes darlığı, çarpıntı, göğüs ağrısı, baş dönmesidir.
Nedenler
· Akut romatizmal ateş
· Dejeneratif Aort darlığı
· Enfektif endokardit
· Bikuspit aorta (konj)
Ameliyat İndikasyonları
· Klinik semptomların bulunması (senkop, kalp yetmezligi vs.)
· Aort kapak alanının 0.7cm2/M2 ‘den az olması
· Sol karıncık ile aorta arasında normalde var olmayan bir basınç
farkının (Transvalvuler sistolik mean gradientin) 50 mmHg’den fazla
olması
Cerrahi Tedavi
Aort darlığının cerrahi tedavisi genellikle kapak replasmanı ile olur.
nadir vakalarda onarım yöntemleriyle (Davids Prosedürü) darlık
giderilebilir. Kapak replasmanı mekanik protez, biyolojik protez,
(xenogreft) veya kadavradan alınan homogreftlerle yapılabilmektedir.
Aort kapak cerrahisine baglı mortalite % 3-5 arasında bildirilmektedir.
Aort yetmezliği
Aort kapağının kalbin gevşemesi sırasında (diyastol) tam olarak
kapanamaması nedeniyle aortadan sol karıncığa kanın geri kaçması
(regürjitasyon) anl***** gelmektedir.
Bu nedenle diyastol sırasında aorta ve sistemik arterlerde basınç
düşerken sol ventrikülde volüm fazlası nedeniyle basınç yükselir. Artan
diyastolik volüm ve basınç bir sonraki kasılmada (sistol) ventrikülün
daha kuvvetli bir kontraksiyon yapmasına, dolayısyla sistolik arteriyal
basıncın yükselmesine neden olur. Artan sistolik basınç ve azalan
diastolik basınç nedeniyle ikisinin farkı demek olan nabız basıncı
yükselir. Artan nabız basıncı aort yetmezliği kliniğinde görülen
arterlerin dansı (dans des arteres), tüfek patlaması (pistol shot) vs.
gibi bulguların ortaya çıkmasına neden olur. Aort yetmezliği edinsel
valvüler hastalıklar arasında prognozu en iyi olan patolojidir. Aort
yetmezlikli hastaların tedavi edilmedikleri takdirde % 50 sinin 10 yıl
yaşayabildikleri bilinmektedir.
Hastalarda nefes darlığı, bayılmalar, göğüs ağrısı ve hafif kalp
yetmezliği görülebilir. Kalpte şiddetli kan geçiş sesi vardır. Ağır
durumlarda kapakçık değiştirilerek kesin tedavi yapılır.
Nedenleri, romatizmal ateş, endokardit, hipertansiyon, Marfan sendromu
(Kromozomal bir hastalık), aort diseksiyonu, ankilozan spondilit, Reiter
sendromu (bağ doku hastalığı) ve sifilizdir. Görülme oranı 5 /10,000
dir. Erkeklerde 30 - 60 yaşları arasında sıktır.
Belirtiler (Semptom);
· çarpıntı,
· hissedilen güçlü nabız,
· düzensiz nabız, bayılma,
· özellikle iş yaparken güçsüzlük,
· nefes darlığı,
· yorgunluk,
· göğüs ağrısıdır.
Nedenler
· Romatizmal kalp hastalıkları
· Ascenden aort anevrizmaları
· Enfektif endokardit
· Marfan sendromu
· Aort disseksiyonları
· Konnektif doku hastalıkları (pan, lupus vs. )
· Syfiliz
· Künt travmalar
·
Ameliyat indikasyonları
· Klinik belirtilerin bulunması (senkop, kalp yetmezligi angina .)
· Diastolik tansiyonun 50 mmHg den küçük olması
· Nabız basıncının 100 mmHg den fazla olması
· Angiokardiografik olarak 3-4 derece kaçak olması
· Sol ventrükül diastolik çapının artması
Cerrahi Tedavi
Aort Yetmezliğinde cerrahi tedavi aort darlığında olduğu gibi kapak
replasmanı şeklinde olur. Aort yetmezliği ile birlikte çıkan aortada
(ascenden aorta)’da balonlaşma (anevrizma) veya yırtılma (disseksiyon)
varsa bu durumda aort kapağı ile birlikte çıkan aortanın da sunni bir
greftle değiştirilmesi (replasman) gerekmektedir (Benthall De Bono veya
Cabrol ameliyatları).