A Grubu Beta hemolitik streptokoklar, bakteri türü mikroplardır.
Özellikle kış aylarında kapalı ortamlarda birarada bulunan insanlarda
boğaz iltihaplanmalarına (farenjit) neden olurlar. Streptokoklar,
solunum yollarından havayla çıkan damlacıkların insandan insana
geçmesiyle bulaşırlar. En sık 5-15 yaş arasındaki çocuklarda hastalık
yaparlar.
Belirti ve Bulguları:
Boğaz ağrısı ve ateşi olan çocukların yaklaşık %10'unda A Grubu Beta
hemolitik streptokok iltihabı vardır. Boğazın (farenks) iltihaplanması
olan farenjit nedeniyle kardeşiğun yutkunması ve beslenmesi güçleşir.
Streptokok farenjiti olan kardeşiğun ateşi genellikle 38°C'den yüksektir;
titremeler, vücutta ağrılar ve iştahsızlık olur. Birlikte karın ağrısı,
bulantı ve kusma gibi karın belirtileri de bulunabilir. Bakıldığında
bademcikler ve boğazda kızarıklık, şişlik ve beyaz lekelenmeler görülür.
Alt çene kemiğinin köşesinde ve boyunda lenf bezleri şişmiş olabilir.
Bazen streptokok iltihaplarında, mikropların salgıladığı toksinler
deride yaygın kızarık biş döküntüye neden olur. Bu durumda hastalığın
adı "kızıl"dır ve genellikle boğaz iltihabının 2.gününden 6.gününe kadar
sürer.Tedavi edilmeyen veya yetersiz tedavi edilmiş streptokok
iltihapları, nadiren ateşli romatizma adı verilen ve kalp romatizması
ile eklem iltihaplarına neden olabilen bir hastalığa da yol açabilirler.
A Grubu Beta hemolitik streptokok iltihaplarının bir diğer nadir
komplikasyonu da, hastalığın başlangıcından 2-3 hafta sonra ortaya
çıkabilen böbrek iltihabıdır. Streptokoklar ayrıca sinüzit 'e, orta
kulak iltihabı 'na, zatürreye ve deri iltihaplarına da neden
olabilirler. Hastalığın önlenmesi :
Streptokoklara bağlı boğaz iltihaplarını önlemenin kesin bir yöntemi
yoktur. En güvenli yol, evde boğaz iltihabı olan bir kişi varsa, bu
kişiyle çok yakın temasta bulunmamak ve genel temizlik kurallarına
dikkat etmektir.
Bazı kişiler, özellikle de çocuklar, kendilerinde hiçbir hastalık
belirtisi olmadan streptokok mikrobunun taşıyıcısı olabilirler. Okul
çağındaki çocukların yaklaşık %5-15'inde taşıyıcılık görülebilir. Hastalığın süresi :
A Grubu Beta hemolitik streptokok iltihaplarının inkubasyon dönemi
(bulaşma ile hastalık oluşma arasında geçen süre) genellikle 7-10
gündür. Boğaz iltihaplarında ateş genellikle 5 gün içinde düşer, bunu
takiben boğaz şikayetleri de azalır. Antibiyotik tedavisi genellikle 10
günde tamamlanır. Eğer belirtiler düzelmişse ve ateş yoksa, antibiyotik
tedavisinin başlanmasını takibeden 48.saatten sonra kardeşiğunuz okula
gidebilir. Şikayetler kısa sürede kaybolsa bile, ilaçlar doktorunuz
tarafından önerilen süre ve dozda kullanılmaya devam edilmelidir.
Evde uygulanabilecek tedavi :
Eğer kardeşiğunuz boğaz ağrısı nedeniyle yemek yemekte güçlük çekiyorsa
yumuşak veya sıvı gıdaları tercih edin. kardeşiğunuzun bol sıvı almasını
(su, meyve suları, vs.) ve istirihat etmesini sağlayın.
Oda havasının nemlendirilmesi, kardeşiğunuzun boğaz şikayetlerini
azaltacaktır. Eğer boyunda ağrılı lenf bezi şişlikleri varsa, boyuna
nemli ve ılık bir havlu koymak onu rahatlatabilir.
İlaçları doktorunuzun önerdiği süre ve dozda kullanmaya özen gösterin.
Bu, ateşli romatizma ve bademcikler etrafında abse gelişmesi gibi
komplikasyonların önlenmesi için mutlak gereklidir. Tıbbi tedavi :
kardeşiğunuzun boğazında A Grubu Beta hemolitik streptokok iltihabından
şüphelendiğinde, doktorunuz boğaz kültürü yapılmasını isteyecektir. Eğer
boğaz kültüründe üreme olursa bu, mikrobun türünü tayin edecek ve hangi
antibiyotiklerin tercih edilebileceğini bildirecektir.
kardeşiğunuzda A Grubu Beta hemolitik streptokok iltihabı olduğu
kesinleşirse, ağızdan ya da enjeksiyon şeklinde verilebilen penisilin
veya başka türde bir antibiyotik ile tedavi edilmesi gerekecektir.
Ağızdan verilen ilaçlarda allerji ihtimali daha düşük olduğundan birçok
doktor bu şekilde evde tedaviyi tercih etmektedir. Bu durumda kardeşiğunuz
evde 10 gün süreyle ilaçlarını almalıdır. Doktorunuza ne zaman başvurmalısınız ?
kardeşiğunuzun boğazında streptokok iltihabının belirtileri varsa,
özellikle de evde veya okulda başka birisinin yakın zamanda streptokok
iltihabı geçirdiğini biliyorsanız doktorunuza başvurunuz.
Eğer kardeşiğunuz streptokok iltihabı için tedavi altındayken şu
belirtilerden birini görürseniz yine doktorunuza başvurunuz: ateşin
düştükten birkaç gün sonra tekrar yükselmeye başlaması, deri döküntüsü,
kulak ağrısı, koyu veya kanlı burun akıntısı, öksürük ve balgam
çıkartma, göğüs ağrısı, solunum güçlüğü ve aşırı halsizlik, havale
geçirme, eklemlerde şişlik ve ağrılı kızarıklık, bulantı ve kusma.
