ANDROPOZ
Kadınlardaki menopoz gibi erkekte de belli bir yaştan sonra hormon
seviyelerinde bir değişiklik meydana gelmektedir. 45-50 yaşından
itibaren erkeklik hormonu olan testosteron yanında böbreküstü bezinden
salgılanan aynı yapıdaki hormonlar devamlı bir düşüş gösteriyorlar, ama
hiç bir zaman bu seviye, ileri yaşta bile, sıfır olmuyor.
"Andropoz "olarak da adlandırılan bu durum, cinsel fonksiyonun
gerilemesi yanında, cinsel arzu ve zihinsel fonksiyonlarda da düşmeye
neden oluyor. Ayrıca yorgunluk hali ve uyku problemleri duygusal
değişiklikler, iktidarsızlık, depresyon, cinsel güç azalması,
osteoporoz, meni kalitesi ve kaslarda olumsuz etkiler, yine
erkeklik/androjen hormonlarının eksikliği, vücut yapısı değişikliğine
sebep olarak bilhassa karında 10-15 kg yağ tutulmasına yol açıyor.
Ortalama yaşam süresi uzadığı için yaşlanmaya bağlı sorunların artacağı
ve andropoza bağlı problemlerin artması, geliştirilen tedavi yöntemleri
dikkat çekiyor.
Türkiye de 40 ile 70 yaş arasındaki erkeklerin yüzde 52 sinde cinsel
performansta ve istekte azalma olduğu, ancak doktor başvurusunun
azlığına bağlı bu rakamların gerçeğin oldukça altında kaldığı tahmin
edilmektedir.
Tüm bu bulguları özetlersek erkeklerde ilerleyen yaşa bağlı görülen
fiziksel ve zihinsel değişikliklerin, androjen hormonlarının azalmasıyla
birlikte bir klinik tabloya dönüşmesidir.
Bu klinik tablo şu belirtileri içerir:
1. Seksüel fonksiyon ve istek azalması, özellikle sabah ereksiyonlarının kalitesinde düşme,
2. Entelektüel kapasitede azalma, konsantrasyon kaybı, yorgunluk, kızgınlık ve depresyon,
3. Kas kitlesinde ve gücünde belirgin azalma,
4. Kemik mineral yoğunluğunda azalma (osteoporoz),
5. Organ yağlanmasında artış.
Andropoz terimi yaygın kullanımına rağmen çok doğru bir tanımlama
değildir. Kadınlarda menopozla birlikte üreme özellikleri tamamen ve
akut olarak bitmesine karşın, erkeklerde üreme kapasitesi ilerleyen yaşa
rağmen devam edebilir. Bu bağlamda "yaşlanan erkeklerde androjen
eksikliği andropoz a göre daha doğru bir tanımdır.
39- 70 yaşları arasındaki erkeklerde, serum serbest testosteron
seviyelerinin yılda yaklaşık %.1.2 oranında düştüğü gösterilmiştir.
65 yaş üstü erkeklerin yaklaşık %25-50 sinde biyo-yararlanılabilir
testosteron düzeylerinde düşüş gerçekleşmekte ve androjen replasman
(eksik hormonun yerine dışarıdan yapay olanı verme) tedavisi
gerektirecek belirtiler ortaya çıkmaktadır. Elbette yaştan bağımsız
olarak, genetik bozukluklar, şişmanlık, çeşitli hormonal dengesizlikler
(büyüme hormonu, tiroid hormonları, insülin), alkol, stres ve kronik
hastalıklar da kan testosteron düzeylerinde düşmeye sebep
olabilmektedir.
