Gebelikte üçlü testi atlamayın Biyokimyasal ve sitogenetik yöntemlerdeki hızlı gelişmeler, ultrason
teknolojisindeki ilerlemeler ile gebelikte oluşan birçok anomaliye erken
dönemde teşhis koyma imkanı veriyor. Sağlıklı bir gebelik geçirilmesi isteniyorsa daha gebe kalmadan bir
takım testler yapılmalı ve eğer uygun zamanlama yapılabilirse çeşitli
vitaminlere gebelik öncesi başlanmalıdır. Bundan sonra adet gecikmesi
olur olmaz doktora müracaat edilmeli ve gebeliğin şekli, yeri, sayısı
netleştirilmelidir. Bu aşamada bir takım kan tahlilleriyle her şeyin
yolunda olup olmadığı ortaya konmalıdır. Burada belirtilmesi gereken en
mühim husus, anne karnındaki bir bebeğin sıhhatli olduğunu gösteren bir
kan tahlili, görüntüleme yöntemidir. Anadolu Sağlık Merkezi'nden Kadın
Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Op.Dr. Nuri Ceydeli, gebelik süresince
anomalilerin tespiti için tatbik edilen tahlilleri anlattı.
TESPİTLER KOLAY Takip olunan merkezdeki yaklaşım, kullanılan tahlillerin hassasiyeti ve
kişilerin tecrübesi ile anomaliler mümkün olduğunca asgariye
indirilmektedir. Ultrason kullanımının yaygınlaşması ve alınan tıp
eğitimi içinde tecrübenin birikmesi ile gebelik takibi daha sorunsuz
hale gelmektedir. Gebeliğin 4-5 haftasından itibaren ana rahminde
bebekler görüntülenmeye başlanmakta. Tüm dünyada son yıllarda yaklaşım
11-14. haftalar arasında yapılan ikili tarama denilen ve ense kalınlığı
ölçümünü de içeren tahlilin uygulanmasıdır. Bu tahlil ile eğer bebeğin
ense kalınlığı doğru olarak ölçülüp bilgiler bilgisayara doğru girilirse
başta down sendromu olmak üzere %85'ler nisbetinde bir takım kromozom
hastalıkları tanınabilmektedir. Fakat burada unutulmaması gereken nokta;
%15'lik grup ve tahlilin yanlış pozitif veya yanlış negatif olduğu
durumlardır. Bir de bu yapılan tahliller tüm topluma uygulanan tarama
tahlilleridir.
Genellikle gebelikte problem izlenmediği sürece kontroller aylık olarak
yapılmaktadır. 11-14. haftalar arası ense kalınlığı ölçülen değerleri
normal çıkan ve 16-18. haftalar arasına gelmiş bebekte üçlü tarama
tahlili uygulanabilir veya ikili tarama tahlilinden farklı olan üçüncü
komponenti olan AFP proteini bakılabilir. Bu hormon bebeklerin sırtının
açıklığı ile seyreden bir hastalık olan nöral tüp defekti için önemli
bir göstergedir. Tüm bu testler normal sınırlarda çıkarsa bir sonraki
yöntem 21-22. haftalar arası yapılan ve öncelikli olarak kalp
anomalilerin tespite çalışıldığı detaylı ultrason incelemesidir.
Bebeğin
kromozomu detaylı incelenebilir Buraya kadar bahsedilen tüm
bilgiler işlerin yolunda gitmesi için yapılan girişimsel olmayan
işlemleri içermektedir. Eğer 10. hafta veya sonrasında bir anomali
tespit edilirse ve bunun kromozomal bozukluğa ait olduğu düşünülürse bir
takım girişimsel işlemler uygulanmaktadır. Bunlar sırasıyla 9-11.
haftalar arası koryon villus örneklemesi, 16-18. haftalar arası
amniyosentezdir. Bu işlemlerin hepsinde ana temel bebeğe ait olan
hücrelerin alınıp özel ortamlarda çoğaltılarak kromozom tayinlerinin
yapılmasıdır