Kısırlık herhangi bir korunma olmadan, yani eşlerin istemelerine rağmen 1
yıl içerisinde çocuk sahibi olamamalarıdır. Kabaca, nedenlerin üçte
birinde erkekte, üçte birinde kadında ve üçte birinde de her ikisinde de
bozukluk vardır. Yani hastalık yarı yarıya erkektedir. Ülkemizde
kadınlar bu konuya daha mantıklı yaklaşmakta ve böyle bir durumda
Kadın-Doğum uzmanına rahatça başvurmaktadır. Buna rağmen erkekler hem
Üroloji uzmanına çok daha az başvurmakta hem de yanlış yere kadınları
suçlamakta ve dolayısıyla tedavi gecikmektedir. Bazen de bu yanlış
düşüncenin sonucunda çok rahatlıkla tedavi edilebilecek hastalıklar
nedeniyle ayrılıklar olabilmektedir. Bundaki asıl yanlış düşünce
erkeklik ile kısırlığın birbirine karıştırılmasıdır. Oysa erkeklik erkek
hormonu tarafından sağlanan bir durumdur. Oysa kısırlıkta bu hormonun
bozukluğu çok nadirdir. Yani bir erkeğin cinsel gücü tam olmasına rağmen
kısırlık durumu hatta hiç üreme hücresi olmaması durumu olabilmektedir.
Erkekte kısırlık yapan nedenler çok çeşitlidir
Kabaca ya yumurtalıkları etkileyen çeşitli hastalıklar vardır ya
yumurtalıkların kendisi bozuktur ya da kanallarda tıkanıklık vardır.
Bunlardan hangi nedenin var olduğuna ve tedavisinin nasıl olacağına
ancak bir üroloji uzmanı karar verebilir. Asıl bilinmesi gereken bir
hususta şudur: kısırlık durumunda erkekte sadece usulüne uygun yapılmış
bir meni tetkiki ile erkekte bir bozukluk olup olmadığı
saptanabilmektedir. Ancak bu tetkikin güvenilir bir laboratuvarda ve
usulüne uygun yapılması gereklidir. Şüpheli durumlarda yeni meni
tetkikte yaptırılabilir. Bu tetkikin güvenilir olarak yapılabileceği
merkezler konusunda hekimlerden yardım alınmalıdır. Bu tetkikin
sonuçlarına göre Üroloji uzmanı tarafından gerekli tahlil ve tedaviler
yapılır.
Son yıllarda kısırlık konusundaki en önemli gelişme ‘yardımcı üreme
teknikleri’ denilen ve genelde halk arasında kabaca ‘aşılama’ veya ‘tüp
bebek’ denilen uygulamalardır. Aslında burada tek bir uygulama yoktur.
Eşlerdeki hastalığın durumuna göre bazen erkeğin menisi yıkanıp bir tüp
ile kadının rahmine verilmekte; bazen kadının yumurtası ile erkeğin
üreme hücresi dışarıdaki uygun bir ortamda yan yana konularak veya
erkeğin hücresi yumurtanın içine verilerek tedaviler yapılmaktadır.
Bunlar hem belli bir tecrübe gerektiren, hem belirli bir maliyeti olan
ve hem de sabır gerektiren işlerdir. Bu konuda hekimlerle çok yakından
işbirliği yapmak gerekmektedir. Bu işlemler, gereğinde birçok kereler
tekrarlanabilmektedir. Burada özellikle kısırlık ile uğraşan üroloji ve
kadın doğum uzmanlarıyla görüşmek önemlidir. Bu konuda bazen hastalar
veya çevresindekilerin kafasında bazı tereddütler bulunmaktadır.
Bunlardan en önemlisi alınan erkek hücresinin başka erkeğe ait
olabileceği endişesidir. Bu düşünce tamamen gerçek dışıdır. Çünkü bu
tedavilerde amaç eşlerin tedavisi ile çocuk sahibi olunmasıdır. Ayrıca,
bu işlem hukuka ve tıp kurallarına da aykırı bir durumdur ve bu nedenle
yapılması mümkün değildir.
Bazı kanser hastalarında verilen ilaçlar üreme hücrelerini çok
bozduğundan tedaviden önce üreme hücreleri alınarak dondurulmakta ve
daha sonra gereğinde kullanılabilmektedir.
Kısırlık nedenleri konusunda genel olarak şunlar söylenebilir
Sigara, alkol, aşırı stres, sıcak ortamlarda çalışmak (fırın, ocak
gibi), toz-boya-dumanlı ve benzeri ortamlarda çalışmak, yumurtaları
aşırı sıcak tutucu kot benzeri giysiler giymek, üreme hücreleri üzerinde
zararlı etkiye sahiptir. Kullanılan pek çok hastalığa ait ilaçlarında
üreme hücreleri üzerinde bozucu etkileri vardır.
Ülkemizde en sık karşılaşılan kısırlığa yol açan hastalıklardan birisi
de yumurtalıkların torbalara inmemesidir. Yeni doğan erkek çocukların
bazısında yumurtalıklar torbaya inmemiş olabilir. Bu durumda bir üroloji
uzmanı ile görüşmek aydınlatıcı olabilir. Bu çocukların çoğunda 1
yaşında yumurtalıklar torbaya iner. Eğer hala torbalara inmemişse
MUTLAKA bir üroloji uzmanına başvurulmalıdır. Çünkü bu dönemde tedavi
edilmezlerse yumurtalıklarda kalıcı hasar meydana gelir ve kısırlık
oluşabilir. Yumurtalıkların daha sonraki yaşlarda torbaya inmesi
gerçekleşse dahi kısırlık oluşabilir. Ayrıca özellikle karın içerisinde
kalan yumurtalıklarda yumurtalık kanseri gelişme ihtimali normal
yumurtalıkdan çok daha fazladır.
Torbalarda solucan gibi kıvrım-kıvrım damarların oluştuğu bir hastalık
olan ‘varikosel’ çok sık karşılaşılan ve kısırlık nedenleri arasında
bulunan bir hastalıktır. Mutlaka bir üroloji uzmanına başvurmak
gereklidir. En önemli etkileri yumurtalıkda ağrı ve kısırlıktır. Bazen
tedavisi gerekmez ve takip edilir. Kesin tedavisi ameliyattır ve
kısırlık nedenleri arasında tedaviden en iyi sonuçların alındığı bir
hastalıktır.
Bazen aileler erkek çocuklarının cinsel organın küçük veya kıllarının az
olduğu gibi şikayetlerle üroloji veya çocuk uzmanlarına başvurmaktadır.
Bazen (özelliklede şişman çocuklarda) cinsel organ küçük sanılabilir.
Ancak böyle bir şüphede hekime mutlak başvurulmalıdır. Çünkü çok önemli
hormon bozuklukları bulunabilir ve bunların tedavisi şarttır.
