Genel anlamda bakacak olursak Türkiye'deki evliliklerin yarıya yakın bir
bölümü aileler yüzünden bitme noktasına gelmekte ya da bitmektedir.
Diğer yarısı ise; cinsel sorunlar, ekonomik sorunlar, alkol ve madde
kullanımı, kişilik yapılarının uyuşmaması, beklentilerin uyuşmaması vb.
sorunlar nedeniyle bitmektedir. Ancak deneyimlerim sonucu bildiğim en
ciddi sorun iletişimsizliktir. Paylaşımların azalmasıdır. Bir yerde
iletişim yoksa ÖFKE vardır ve bu öfke, ilişkinin bir çok alanına
yansımaktadır. Bireyin, görmek istediği bir çok noktada eşini yanında
görememesidir. Neden evleniyoruz? Mutlu, sağlıklı, huzurlu bir yaşam
için. Destek almak ve destek vermek için. Hayata dair iyi-kötü,
güzel-çirkin her şeyi paylaşmak için. Bunları yaşayamıyorsak neden bu
ilişkide olduğumuzu da giderek sorgulamaya başlarız.
Evliliklerde bir çok farklı psikodinamik (altta yatan ancak kişinin çoğu
zaman farkında olmadığı psikolojik faktörler) rol oynar ve evlilik
ilişkisinin geleceğini belirler. Kültürümüzde aslında bir anlamda
aileler evlenmektedir. Çiftler birbirlerini yeterince tanımadan evlilik
gibi ciddi bir sorumluluğun altına girdiklerinden (evlilik gerçekten bir
sorumluluk alma işidir) bazen bu sorumluluğu kaldıramamaktadırlar.
Özellikle kültürümüzde erkeler geç büyüdüklerinden ve
olgunlaştıklarından dolayı bu sorumluluğu üstlenmede yetersiz
kalabilmektedirler. Evlilik öncesi göz önünde bulundurulması gereken
bazı önemli kriterler vardır: evlenmeyi düşündüğünüz ya da evlendiğiniz
kişinin;
1. Evliliğe ve yaşama bakış açısı
2. İleride yapmak istediklerinizi destekleyici olup olmayacağı
3. Cinselliğe bakış açısı
4. Çocuk sahibi olmaya ve çocuk yetiştirmeye bakışı
5. Kendi ailesiyle ilişkileri
6. Kendi anne babasının birbirleriyle olan ilişkileri
7. Mesleği ve ekonomik durumu
8. Geçirdiği hastalıklar
9. Annesine bağımlı olup olmadığı
10. Psikolojik bir sorununun olup olmadığı
11. Kişilik özellikleri
ve daha bir çok faktör sizin evliliğinizin sağlıklı olup olmadığını
belirleyecektir. Bu nedenle evlenmeden önce bu kriterler iyice
tanınmalı, evlenmeyi düşündüğünüz kişiyle tartışılmalıdır. Evlilik
öncesi depresyonu dediğimiz bir olgu her zaman vardır. Kişi, evlilik
sorumluluklarını üstlenme konusunda henüz kendisini yeterli görmüyorsa
biraz daha beklemesi onun yararına olacaktır. Daha önce ayrı bir birey
olarak hareket eden, kendi kararlarını alan kişi, bundan sonra bir çift
olarak karar almak gerektiğinin bilincinde olduğundan bu durum ona
özgürlüklerinin kısıtlanması gibi gelebilir. Ancak karşılıklı anlayışın
ve sevginin olduğu bir evlilikte özgürlükler kısıtlanmaz. Tam tersine
yukarıda belirttiğim kriterlerin uyumlu olduğu bir evlilik mutluluğu
getirir. Ülkemizde çiftler birbirlerini ve birbirlerinin özelliklerini
yeterince tanımadan evliliğe adım atmakta ve sonrasında da bir çok
sürprizle karşılaşmaktadırlar. Aldatma, her zaman için ilişkileri
derinden sarsan bir yaşantıdır. Aldatmanın gerçekleştiği bir evliliğin
sağlıklı sürmesi ihtimali çok düşüktür. Bu nedenle bu kriterleri iyi
değerlendirmeli ve gerekli görüyorsanız bir aile danışmanından yardım
almalısınız. Aile danışmanlığı, üyeleri bir aileyi oluşturan bir tür
grubun katıldığı psikolojik danışmadır ve bir tür DESTEK VERME
SÜRECİdir. Aile danışmanlığında üyeler, ailede yaşanan problemi kendi
bakış açılarıyla ortaya koyarlar. Bu aşamada danışman, aile üyelerinin
her birine şu konularda yardımcı olmaya çalışır:
•;; diğerlerini saygı ile dinlemesine,
•;; diğerlerinin bakış açısını da görmesine ve anlamasına,
•;; soruna yönelik olarak konuşmasına,
•;; diğerlerine karşı duygu ve düşüncelerini daha açık bir dille ifade etmelerine,
•;; diğerlerine karşı incitici davranışlarda bulunmamasına,
•;; diğerlerini oldukları gibi kabul etmesine,
•;; diğerlerinden beklentilerini açıkça ifade etmesine yardımcı olur.
Aile danışmanlığında inceleme konusu aileyi oluşturan bireyler değil;
bireyler arasındaki ilişkinin, iletişimin niteliğidir. Aile danışmanı,
aile üyelerinin birbirleriyle ilişkilerinde aksayan yönleri ortaya
çıkarmaya ve aile üyelerinin de bunu görmesini sağlamaya çalışır.
Hiç bir zaman çiftlerin sorunlarını onlar adına çözme işi değildir.
Öncelikle eşlerle tek tek görüşülür. Her iki tarafın da penceresinden
görünen tablo resmedilir (Evliliğe, hayata bakışı, evlilikten
beklentileri, sorunları algılayışı vb.) Sonrasında bu iki tablo
birleştirilir. Uzman ve ortam bir anlamda çift arasında bir tür köprü,
iletken rolü oynar. Artık sakin konuşamadıkları bir çok konuda
birbirlerini anlamalarına ve sağlıklı iletişim kurabilmelerine destek
verir. Aile-ilişki danışmanlığı çift olarak sürdürüldüğü gibi bireysel
olarak da alınabilecek bir destektir. Çoğu zaman erkekler ne yazık ki
aile-ilişki danışmanlığı desteğine önyargılı yaklaşmaktalar ve
eşlerinin/partnerlerinin zorlamasıyla katılmaktadırlar. İlişkileriyle
ilgili bir uzmandan destek almayı bir tür zayıflık, acizlik olarak
algılamaktadırlar. Ancak seanslara başladıktan sonra gönülsüz de olsalar
bu önyargıları kırılmakta ve çoğu sonrasında gönüllü olarak devam
etmektedirler.
Bazen çifte ayrılmalarının da sağlıklı olacağı yorumu yapılabilir. Ancak
böyle bir yorumun yapılabilmesi için “;;İlişkide yapılması gereken her
şey yapıldı mı?”;; sorusunun yanıtlanması gerekir. İlişkide her iki
taraf da kendi açısından yeterli çabayı gösterdiyse ve ilişki hala iki
tarafı da mutlu eden, iki tarafa da doyum sağlayan bir boyuta
ulaşamıyorsa çifte ayrılmalarının sağlıklı olacağı söylenebilir.
Aile-İlişki Danışmanlığı sadece ilişkilerin dev***** yönelik verilen bir
destek değildir. Bazen ayrılma kararı alan çiftler, özellikle çocukları
varsa “;;Biz Nasıl Sağlıklı Ayrılabiliriz”;; i sağlamak için de böyle
bir uzman desteğine başvurabilirler. Bu durumda uzman her iki tarafın da
verdiği bu karardan emin olup olmadığını, kararlarının
psikodinamiklerini analiz ederek onlara bu doğrultuda bir destek verir.
Bu doğrultuda verilen destekte bir çok konu masaya yatırılır ve eşlerin
bu konularda ortak bir noktada buluşması sağlanır.
Bu konulardan bazıları ;
1. Ayrılma süreci nasıl olacak?
2. Birbirlerinden ayrılma sürecinde ve sonrasında beklentileri nelerdir?
3. Çocuk veya çocuklar kiminle kalacak?
4. Evden kim ayrılacak? Ne zaman?
5. Yasal boşanma davası ne zaman açılacak? Kim açacak?
6. kardeşiğa/Çocuklara ayrılma kararı nasıl açıklanacak?
7. Ailelere ve dost çevresine ayrılık kararı nasıl açıklanacak?
8. Ekonomik süreçler nasıl ayarlanacak?
9. İleride evden ayrılan ebeveynin çocukla/çocuklarla ilişkileri nasıl ayarlanacak?
10. İleride her iki tarafın da başka ilişkiler yaşaması durumunda nelere dikkat edilmesi gerekir?
11. İleride ortaya çıkabilecek olası problem alanları ve bu sorunlara yaklaşımları nasıl olmalı vb.
İlişkilerimizde yaşadığımız sorunları ailemizle, akrabalarımızla ya da
arkadaşlarımızla da konuşabiliriz. Ancak hiçbir zaman bize
söyleyecekleri objektif olmayacaktır. Bu nedenle bu tür sorunlarda bu
konuda eğitim almış ve deneyimlerini sizinle paylaşabilecek ve aynı
zamanda objektif olabilecek bir uzmanın görüşleri, her zaman için
yaşamınızla ilgili daha sağlıklı kararlar vermenizi, daha sağlıklı yaşam
seçimleri yapmanızı sağlayacaktır.
