KARA HİNDİBA
(Taraxacum officinale G.H. WEBER ex WIGGERS s.l.)
Alman resmi gazetesinde 29.08.1992 tarihinde yayınlanarak
(Heftnummer:162, ATC-Code:A15) modern tıbbi tedavide kullanılmaya
başlanmıştır.
Diğer isimleri: Arslandişi, Radika.
Bitki:
Anadolu ve kuzey yarım kürede yaygın bir bitkidir. 15-30 cm
yüksekliğinde çok yıllık otsu bir bitkidir, dikey durumda kuvvetli bir
kökü vardır. Gövde içi boştur, boşlukta süt görünümünde çok acı sıvı
bulunur. Yapraklar tabanda rozet şeklinde toplanmıştır, kenarları derin
loblu ve dişlidir. Çiçek kafası parlak sarı renklidir. Mayıs ayında
çiçek açar ve yaz boyu çiçeklidir. Tohumların ucunda tüy demeti bulunur.
Kökler ilkbaharda veya sonbaharda toplanır.
İlaç etkili kısmı:
1- Taze veya kurutulmuş olarak toprak üstü kısımları,
2- Çiçeklenme zamanında toplanan kök ve toprak üstü kısımları birlikte
kullanılır. Bileşiminde: Bitkide acı madde bulunur, köklerde ayrıca
taraxacin, triterpenoid ve phytosterol vardır.
Etkisi: Kökü ile birlikte topraküstü kısımlarının safra salgısı ve idrar artırıcı etkisi vardır, iştahı artırır.
Kullanıldığı yerler:
1- Topraküstü kısımları iştahsızlık, gaz ve dolgunluk hissi gibi hazımsızlık sorunlarında kullanılır.
2- Kökle birlikte topraküstü kısımları safra yolları sorunlarında, idrar
artışı sağlanmasında, iştahsızlık ve hazımsızlık şikayetlerinde
kullanılır.
Kullanılmaması gereken haller: Safra yolları
tıkalı ise, safra kesesi sorunları varsa ve bağırsak düğümlenmesi
durumunda kullanılmamalıdır. Safra kesesinde taş varsa hekim
tavsiyesiyle kullanılabilir.
İstenmeyen Etkileri: Bütün acı maddelerde olduğu gibi mide şikayetlerine neden olabilir.
İlaçlarla uyumsuzluğu: Yok.
Kullanım miktarı:
1- Günde 3 defa 4-10 gr ot (topraküstü kısımları)
2- İnce kıyılmış kök ve ot (topraküstü) kısımlarından 1 fincan çay için;
1 yemek kaşığı veya kaynatmada 1 fincan için 3-4 gr (2 çay kaşığı).
Kulanım şekli:
Çay şöyle hazırlanır: Ot
ve kök-ot kısımları için belirtilen miktarlar bir fincana konur,
üzerine 150 ml kaynar su ilave edilir, 10 dakika demlenir, süzülerek
içilir.
Kaynatmada: 2 çay kaşığı kök ve ot karışımı 150
ml soğuk suya konur, kaynayana kadar kısık ateşte ısıtılır, süzülür.
Günde 3 defa çayı hazırlanarak içilebilir, iştahsızlıkta yemeklerden
önce, hazımsızlıkta yemeklerden sonra içilebilir.
Kullanım süresi: Otu uzun süre kullanılabilir.
Uyarı: Kök ve ot karışımının kullanımı sırasında günde 1,5-2 litre su içilmelidir.