Perimenopozda overde, follikül sayısında belirgin azalma olur ve kalan
folliküller follikül uyarıcı hormon (FSH) ve luteinize edici hormon (LH)
lara yetersiz cevap verirler
Kırk yaş civarında overlerin büyüklüğünde azalma başlar ve perimenopoz döneminde bu azalma hızlanır
Over büyüklüğündeki azalma gronuloza, teka hücrelerinde ve stromadaki azalmayı gösterir
Östrojen üretiminin azalmasına paralel olarak kan FSH seviyeleri 10-15 misli artar
İnhibin A ve B düzeyleri postmenopozal dönemde ölçülemeyecek seviyeye iner
Doğal menopozu etkileyen en önemli faktörler, ailevi ve genetik faktörlerdir
Sigara içilmesi menopozu ortalama 1,5 yıl erkene almaktadır
Multiparite ve vücut kitle indeksinde artış (obesite) menopoza daha geç girmeye neden olmaktadır
Doğum kontrol hapı kullanımı, ilk adet yaşı, sosyoekonomik durum ve ırkın menopoz yaşı ile bir ilgisi bulunmamıştır
Eğer menopoz 40 yaşından önce olursa prematür menopoz olarak değerlendirilir
Prematür menopoz genetik, otoimmun nedenlerle olabilir
Ailevi ve ailevi olmayan x kromozom anormallikleri erken menopoza yol açabilir
Cerrahi olarak overlerin alınması, kemoterapi, pelvik radyasyon tedavisi diğer prematür menopoz nedenleridir
Over Yetmezliğinin Nedenleri Over yetmezliği vazomotor semptomlar, genital atrofi, psikosomatik
yakınmalar, osteoporoz ve olası koroner arter hastalığı ile kendini
gösterebilir
Bulguların bir kısmı erken dönemde, bir kısmı ise uzun süreli östrojen eksikliği sonucunda ortaya çıkar
Vazomotor Semptomlar Vazomotor semptomlar genellikle ateş basması olarak adlandırılır
Ateş basması ani sıcaklık hissidir, cilt ısısı ciltte kan akım
artışıyla birlikte artar, el ve ayak parmaklarında 1 ile 7 derece
arasında ısı artışı gözlenebilir
Özellikle vücudun üst kısmında yüzde kızarma ile birlikte hissedilir
Ateş basmaları menopoz dönemindeki kadınların %75'inde görülür, gece uykuda terlemeyle beraber görülebilir
Kadınların %10-15 inde çok sık aralıklarla gözlenir ve genellikle menopoz sonrası 3-5 yıl içinde kaybolur
Ateş basmalarının kesin etyo-patogenezi bilinmemekle birlikte östrojen
seviyelerindeki düşmenin, ateş basmalarına yol açtığı ve östrojen
tedavisinin ateş basmalarını doza bağlı olarak azalttığı gösterilmiştir
Potansiyel ateş basması uyaranları tabloda gösterilmiştir
Potansiyel Ateş Basması Uyaranları Sıcak Ortam
Stress
Acılı Gıdalar
Sıcak İçecekler
Alkol
Kafein
Menopozla ilişkisi olmayan ateş basması yaratan durumlar ise;
hipertrodizm, feokromasitoma, karsinoid, lösemi ve pankreas tümörleridir
Ürogenital Değişiklikler Ürogenital problemler 50 yaşın üzerindeki kadınların üçte birini etkiler
Östrojen seviyelerindeki azalma vajen epiteli üretra ve mesane
trigonunda atrofiye yol açarak, kaşıntı, disparoni ve sık idrara çıkma
gibi yakınmalara neden olabilir
Östrojen düşüklüğü vagen epitelinde incelme elastisitede azalma ve renk kaybına yol açar
Vagen ve cervixde kan akımı ve sekresyon azalır
Seksüel uyarılarla, ıslanma azalır
Vajinada daralma , pruritis ve irritasyon oluşur
Bu değişiklikler travma enfeksiyon ve ağrıya olan yatkınlığı arttırır ve vaginal atrofi olarak adlandırılır
Düzenli seks hayatı olanlarda bu değişiklikler daha az görülür
Vaginal PH sağlıklı asidik ortamdan alkali hale dönüşerek vaginal enfeksiyonların oluşumuna yatkın hale gelir
Östrojen tedavisiyle bu değişiklikler geriye dönerler
Psikosomatik Yakınmalar Psikiatrik hastalık öyküsü olan kadınlarda menopoz döneminde bu hastalıklarda alevlenme görülebilir
Hormonlardaki azalma ile birlikte menopoz döneminde özellikle depresyon ve anksieteye sık rastlanır
Hormonlardaki değişiklikler perimenopoz döneminde duygulanım bozukluklarının sık görülmesine neden olur
Duygulanım bozuklukları, anksiete, uykusuzluk gibi durumlar östrojen tedavisine genellikle iyi cevap verirler
Klinik depresyonda ise antidepresan tedavi gereklidir
İki hafta süreyle çöküntü yaşamak ve önceden zevk alınan aktivitelere ilginin kaybolması tanıda önemlidir
